Materi Bahasa Sunda Kelas 9_Pert-2
2.
Panumbu Catur
(Modérator)
Ayeuna
pék baca ieu téks biantara panumbu catur di handap sarta bandingkeun jeung
wacana anu tadi diluhur (materi ka 1).
Panumbu Catur : Assalamu’alaikum wr. wb.
Bapa/Ibu
Guru kalih réréncangan sadaya anu dipihormat, dina danget ieu sim kuring
sapa-karanca ti kelompok hiji badé medar pasualan “Ngagunakeun basa Sunda dina
kahirupan sapopoé”. Ieu pasualan badé didugikeun ku Sadérék Jajang, sumangga
dihaturanan!
Pangjejer : Réréncangan sadaya, sakumaha anu
tadi parantos
didugikeun ku Panumbu Catur, urang
badé madung-
dengkeun “Ngagunakeun basa Sunda
dina kahirupan
sapopoé”. Ieu pasualan téh peryogi
disawalakeun,
jalaran
beuki dieu ku urang beuki sering ka kuping
urang
Sunda seueur anu henteu nyarios ku basa
Sunda. Naon anu
ngalantarankeunana, sareng kedah
kumaha urang ngungkulanana?
Sumangga urang
padungdengkeun
dina ieu sawala. Pamair sareng
pamadegan
ti sadayana kalintang diarep-arepna,
supados
ieu sawala téh aya mangpaatna.
Anu
kasaksén ku urang dina kahirupan sadidinten,
urang
Sunda seueur anu wegah ngagunakeun basa
Sunda,
utamina di kota-kota. Malah di pilemburan
ogé
ayeuna mah ampir sami baé, teu sakedik urang
Sunda
anu nyariosna ku basa Indonésia. Ku urang
geuning
sok sering ka kuping, upami aya sepuh
anu
ngajak nyarios ka murangkalih, nyariosna téh
sok ku
basa Indonésia padahal sidik maranéhna
téh
urang Sunda bari cicing di tatar Sunda.
Aya
anu nyebatkeun yén maké basa Sunda téh
cenah
géngsi, da basa urang lembur. Tinggaleun
jaman,
henteu gaul, sareng sajabina. Aya deui anu
gaduh
pamadegan yén basa Sunda téh cenah hésé
da aya
undak-usuk basa. Sieun lepat ngagunakeun
undak-usuk.
Sok pagentos maké basa kasar sareng
basa
lemes, janten langkung praktis nyarios ku basa
Indonésia
waé. Kitu saurna téh. Duka mana anu
leres.
Mung anu puguh, salaku urang Sunda, urang
ulah
cicingeun atawa ngantepkeun ieu pasualan.
Da
upami henteu ditarékahan, tangtos urang Sunda
bakal
beuki seueur anu henteu ngagunakeun basa
Sunda.
Upami kitu, tangtos wé basa Sundana ogé
bakal
leungit. Atuh bangsa Sundana ogé moal aya,
da
apan ceuk paribasa, Basa téh cicirén bangsa.
Leungit
basana ilang bangsana.
Ayeuna kantun kumaha sikep urang.
Naha badé
ngantepkeun
basa Sunda sina leungit, atawa ku
urang
rék dipiara sangkan basa Sunda langgeng
jadi
banda budaya sareng jati diri urang Sunda?
Rupina
sakitu anu tiasa kadugikeun ku sim kuring.
Mangga
urang sawalakeun.
Panumbu Catur : Hatur nuhun
ka Sadérék Jajang
anu parantos
ngadugikeun pasualan. Bapa/Ibu Guru kalih
réréncangan sadaya,
rupina éta jejer
pasualan
anu diasongkeun
ku sim kuring
saparakanca
kanggo bahan sawalakeuneun urang danget
ieu.
Jalaran kitu, sim kuring badé langsung waé
masihan
waktos ka réréncangan sadayana supados
mairan,
ngadugikeun pamendak masing-masing.
Sumangga, saha anu badé mairan?
Siswa 1 : (Bari ngacung) “Abdi, pun Galih
ti kelompok 3!
Ceuk
abdi mah, saha waé anu cicing di tatar Sunda,
wajib
nyarita ku basa Sunda. Upami aya urang
Sunda
anu gagayaan nyarita ku basa Indonésia, ku
urang
kedah digeuing.
Siswa 2 : Abdi, pun Sinta ti kelompok 2
badé mairan! Tadi ku
urang
kakuping, yén basa Sunda téh sesah lantaran
aya
undak usuk-basa, dugi ka urang Sunda seueur
anu
nyarios ku basa Indonesia. Janten anu jadi
hahalangna
téh undak-usuk. Kumaha atuh upami
undak-usuk
basana dileungitkeun?
Siswa 3 :
Sim kuring, pun Usép, ti kelompok 6 badé mairan!
Sim
kuring rada kirang panuju kana pamadegan
Nurul.
Upami undak-usuk basa dileungitkeun,
basa
Sunda moal gaduh ciri has anu mandiri. Jaba
engké
moal aya deui disebat basa lemes. Nu aya
téh
basa kasar wé panginten. Mung sakitu. Hatur
nuhun!
Panumbu Catur |
:
Hatur nuhun ka
réréncangan anu parantos |
|
|
ngedalkeun pamendakna.
Sawala urang janten |
|
|
langkung ramé.
Naha undak-usuk |
kedah |
|
dileungitkeun atawa
henteu, mangga tiasa |
|
|
dipairan
deui ku nu sanés. Nanging anu badé |
|
|
mairan atawa
ngadugikeun pamendak, mugi |
|
|
henteu
papanjangan. Singget baé nujul kana poko |
|
|
pasualan.
Mangga saha deui anu badé mairan? |
|
Siswa 4 |
:
Abdi, pun Rina, ti kelompok 4! Ceuk abdi mah kieu, |
|
|
supados
urang Sunda tiasa nyarios ku basa |
Sunda |
|
bari
leres undak-usukna, rupina kedah aya tempat |
|
|
kursus
basa Sunda, sapertos tempat kursus basa |
|
|
Inggris
nu ayeuna seueur di mana-mana. Janten |
|
|
saha
baé, rek urang Sunda rék urang Batak anu |
|
|
badé
dialajar basa Sunda, nya lebet kursus téa. |
|
Siswa 5 |
:
Sim kuring, pun Tantan, ti kelompok 5! Sim kuring |
|
|
panuju kana
pamadegan Nunung, mung
aya |
|
|
tambihna.
Rupina sanés kursus baé anu kedah |
|
|
diayakeun
téh, tapi ogé buku-buku kamus alit basa |
|
|
Sunda
anu pangaosna mirah, sarta tiasa dipésér di |
|
|
mana
baé. Upami aya pancén basa Sunda urang |
|
|
ogé
apan sok peryogi ku kamus téh. |
|
Siswa 6 |
:
Abdi, pun Yuni,
ti kelompok 7
badé ngiring |
|
|
mairan!
Leres anu didugikeun ku réréncangan |
|
|
nembé,
supados masarakat tiasa diajar basa Sunda |
|
|
kedah aya
tempat kursus, kedah
aya kamus. |
|
|
Nanging
ceuk abdi nu pentingna pisan mah kedah |
|
|
aya
kasadaran dina diri urang, yén basa Sunda téh |
|
|
banda
urang anu kedah dipiara.Kedah dihargaan |
|
|
bari
dianggo dina kahirupan sadidinten. Rek leres |
|
|
undak-usukna
rék henteu, anu penting nyarios ku |
|
|
Basa
Sunda. Mung Sakitu. Hatur Nuhun! |
|
Panumbu Catur |
:
Hatur nuhun kana pamair ti réréncangan sadaya. |
|
|
Tina
sawala urang nembé rupina tiasa dicindekeun, |
|
|
yén anu
penting téh nyaéta
kasadaran |
urang |
ngagunakeun
basa Sunda dina kahirupan sadi-dinten. Perkawis undak-usuk, naha leres atawa
lepat ngalarapkeunana, rupina teu kedah janten hahalang. Nu penting urang
nyarita ku basa Sunda. Tangtos baé kedah bari teras diajar, supados langkung
paham, mana basa anu merenah atawa saé sareng mana anu henteu.
Bapa/Ibu
Guru kalih réréncangan sadaya anu dipihormat, rupina sakitu anu tiasa
kapidangkeun dina ieu sawala. Hatur séwu nuhun kana perhatosan ti sadayana.
Hapunten bilih aya kakirangan sareng kalepatan. Wassalamu’alaikum wr. wb.
Tugasna eusian pertanyaan dihandap ieu!
Sangkan hidep leuwih paham kana eusi téks di luhur, pék jawab ieu pananya kalawan singget tur merenah!
1.
Cing jéntrékeun ku hidep, naon pancénna panata acara téh?
2.
Acara naon anu dijejeran ku panata acara dina éta téks
téh?
3.
Naon cenah maksudna éta acara bet dihariringkeun kawih “Sabilulungan”?
4.
Ceuk hidep kira-kira naon anu bakal jadi pamecut préstasi
para siswa dina éta acara?
5.
Kumaha pamanggih hidep kana omongan panata acara dina éta
téks? Lebah mana alusna atawa kahéngkéranana?
6.
Jéntrékeun naon bédana pancén panata acara jeung panumbu
catur?
7.
Naon jejerna sawala anu dicaritakeun dina téks omongan
panumbu catur téh?
8.
Ceuk pangjejer, kumaha kaayaan urang Sunda ayeuna dina
ngagunakeun basa Sunda?
9. Kumaha pamanggih hidep kana pasualan undak-usuk basa anu disawalakeun dina éta téks?
10. anumbu catur téh pancénna purah ngatur lumangsungna sawala (diskusi). Cing pék tuduhkeun lebah mana pancén panumbu catur dina téks di luhur!
Komentar
Posting Komentar